„Po co Wam ta ceremonia?”, czyli jak rozmawiać z bliskimi o rytuałach świeckich?

Zdarza się, że przygotowując rytuały świeckie dla siebie lub najbliższych, zapraszamy do udziału w nich osoby, które z różnych przyczyn są wobec takich ceremonii sceptyczne.

Najczęściej powodem jest wcześniejsze oczekiwanie naszych krewnych, że wydarzenie będzie miało formę religijną. Zdarza się jednak i tak, że słysząc o rytuale czy obrzędzie, nasi rozmówcy kojarzą go głównie z seansami wirującego talerzyka (pisałam o tym więcej w poście: Czy rytuały przejścia są dla ezo-Grażyn? (link).

Sądzę jednak, że przynajmniej w pewnym stopniu obawy czy też niechęć ze strony bliskich czy przyjaciół wynikają z niepewności, czego mogą się spodziewać po takiej ceremonii i jak się mają w trakcie jej trwania zachować.

Taka sytuacja jest zwykle pewnym wyzwaniem dla osób decydujących się na świecki rytuał przejścia. Duża część ich wysiłku w planowaniu wydarzenia skupia się bowiem na tym, by osoby o odmiennym światopoglądzie czuły się w trakcie jego trwanie komfortowo (szczególnie, gdy chodzi o bliskich krewnych czy przyjaciół).

W oparciu o takie doświadczenia z przygotowanych przeze mnie ceremonii, przygotowałam kilka wskazówek, które mogą być przydatne w rozmowach z serii: “Po co w ogóle wam ten rytuał?”.

1️. No właśnie - po co? A właściwie to „dlaczego”?

Część osób, z którymi będziecie o tym rozmawiać, jeszcze do momentu Waszego spotkania nie wiedziało, że świeckie rytuały przejścia w ogóle istnieją (albo słyszało tylko o jednym ich rodzaju, np. o pogrzebach). Inne mogą nie rozumieć, skąd u Was jako u osób niewierzących potrzeba jakichkolwiek ceremonii.

W każdym przypadku warto mówić o swoich motywacjach szczerze. Powiedzcie, dlaczego taki sposób celebracji jest dla Was ważny, jakie wartości się z nim wiążą, czemu służy w Waszym życiu. Uczciwe postawienie sprawy zwykle czyni więcej dobrego niż wykręcanie się i udawanie, że “prawdziwy” ślub czy chrzest dopiero nastąpią albo już miały miejsce w trakcie wakacji w Pirenejach 🙂

2️. Dlaczego mamy brać w tym udział?

Takie pytanie być może nie wybrzmi, ale ważne, żeby wybrzmiała odpowiedź. Skoro mimo różnic światopoglądowych decydujecie się dane osoby zaprosić, to pewnie dlatego, że z różnych powodów ich obecność w czasie uroczystości jest dla Was ważna. Fajnie jest dać im to odczuć.

3️. Co to właściwie jest ten obrzęd?

Ponieważ rytuały świeckie ciągle nie są u nas mainstreamem, bywa, że nasi rozmówcy traktują je w kategoriach podważania rytuałów religijnych, naśmiewania się z nich czy też prób stworzenia ich namiastki, która pozwoli na zrobienie imprezy z prezentami (to argument stosowany zwykle w odniesieniu do obrzędów dorastania).

Warto wspomnieć o tym, że takie ceremonie miały i ciągle mają miejsce w wielu różnych kulturach na całym świecie, niezależnie od tego, czy są związane z religią, a jeśli tak, to z jaką. Ich sens jest uniwersalny: towarzyszenie osobom i grupom w najważniejszych momentach życia: narodzinach dziecka, jego wkraczaniu w dojrzałość, ślubie czy pożegnaniu. To także zaproszenie do tych kluczowych momentów bliskich osób.

4️. Jak to wszystko będzie wyglądać?

Osoby zapraszane do udziału w takich uroczystościach chcą czasem wiedzieć, na co właściwie mają się przygotować. Czy ich udział będzie czynny czy bierny? Czy będą wiedzieć, jak się w różnych momentach zachować? Czy mają coś ze sobą przynieść?

Możemy trochę im tę ścieżkę ułatwić i opowiedzieć im o strukturze ceremonii albo pokazać jej ogólny scenariusz. Dobrze jest także dać im sygnał, że nie będą musieli się niczego domyślać, bo osoba prowadząca uroczystość, poprowadzi je przez kolejne części i będzie czuwać nad tym, by nikt nie czuł się niepewnie.

Warto także zadbać o to, by wśród uczestników byli też lepiej wtajemniczeni w przebieg wydarzenia, którzy w razie potrzeby wesprą Was np. przy skierowaniu pozostałych gości we właściwe miejsce. Zwykle mamy wśród przyjaciół i znajomych osoby o zacięciu organizacyjnym. Dla nich taka dodatkowa rola w czasie celebracji jest także formą współuczestniczenia.

5️. Czy warto dawać jakieś „zadania” także innym gościom?

To właściwie pytanie retoryczne, bo skoro mowa o obrzędzie, a nie o spektaklu, zależy nam przecież na aktywnej obecności jego uczestników.

To mogą być nawet drobne gesty jak podawanie sobie z rąk do rąk lampionu, wspólne zaplatanie czegoś, dorzucanie jakichś przedmiotów do jednej puli czy stworzenie wspólnoty jedzenia poprzez branie po kawałku owocu, ciasta itp. ze wspólnej puli. Możliwości jest dużo, a w ich wyborze pomoże Wam osoba przygotowująca ceremonię.

6️. Czy zostawić naszym bliskim część strefy komfortu?

Zdarza się, że nasi krewni są przywiązani nie tyle (albo nie tylko) do samego obrzędu religijnego, co do pewnych elementów symbolicznych, które się na nie składają. Czasem to jest konkretna modlitwa albo pieśń, innym razem działanie (jak błogosławieństwo pary młodej). Dobrze jest rozważyć, czy macie w sobie przestrzeń i gotowość na to, by takie działania w Waszą celebrację włączyć. A może da się je przeprowadzić wcześniej, przed główną częścią uroczystości? To rozwiązanie nie jest dla wszystkich, ale czasem może być pomocne.

7️. Co z rytuałami dla dzieci?

To punkt z cyklu „last but not least”, bo o ile w przypadku swoich ceremonii odpowiadacie tylko za siebie, o tyle na przykład w trakcie rytuałów dorastania, w grę wchodzi także wrażliwość i uczucia Waszych dzieci.

Dlatego bezwzględnie zadbajcie o to, by z jednej strony czuły, że są pełnoprawnymi uczestnikami planowania i przygotowań, a z drugiej - że mogą Wam w tym procesie zaufać. Nie jest ich domeną tłumaczenie babciom czy ciociom, dlaczego nie mają “zwykłej komunii” (choć zapewne będziecie o tym z nimi rozmawiać). Odpowiedzialność za przeprowadzenie możliwych trudnych rozmów z krewnymi spoczywa na Was.

I to już koniec podpowiedzi, choć pewnie można by jeszcze tę listę rozszerzać i uszczegóławiać.

Niezależnie od tego, czy w rozmowach z bliskimi wykorzystacie większość czy tylko część z tych wskazówek, kluczowe są te dotyczące powodów, dla których decydujecie się na rytuał świecki oraz tego, dlaczego udział w nim danych osób jest dla Was ważny.

Powodzenia w rozmowach 💚

A jeśli chcecie zaprosić mnie do zaplanowania i przygotowania swoich celebracji, przeczytajcie więcej na stronie:

naprogu.pl lub piszcie (rytualy@naprogu.pl) i dzwońcie (516 827 053).